İZMİR’deki Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Aplikasyon Merkezi (DAUM) Müdürü ve Yer Bilimi Mühendisliği Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 30 Ilk Teşrin 2020’birlikte 117 kişinin öldüğü yıkıcı İzmir depreminin yıl dönümü öncesi açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Sözbilir, Depreme yetişmek için üniversitelerin desteğiyle özellikle AFAD’ın kendi yürüttüğü projeler olan İl Kıyamet Riziko Azaltma Planları’ndaki eylemlerin uygulanması çok makro. Bu, hep kamu çalım ve kuruluşları ile belediyelerin ortamında olduğu bire bir sistem. Cazibe, 2021’de tamamlandı. Vakit Kaybetmeden zelzele değil bilcümle afetlere cebin dirençli benzeri İzmir olabilmemiz amacıyla 227 gösteri belirlendi dedi.
Seferihisar ilçesi açıklarında 30 Ilk Teşrin 2020’dahi meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremde, 117 can yaşamını yitirdi. DEÜ DAUM Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Hasan Sözbilir, deprem riskine ilişkin alınması müstelzim önlemleri sıralayarak, yapılan hazırlıklar ve projeler üzerine hikmet verdi. 16 bin kişinin yaşamını yitirdiği; 10 Orak Ayı 1688 yılındaki İzmir depremine neden olan İzmir fayının uğrunda konuşan Prof. Dr. Sözbilir, depremin yıkıcı etkisinin bir vakitler olduğu kabilinden son olarak 30 Teşrinievvel 2020’de bile kendini gösterdiğini vurguladı. 30 Teşrinievvel depreminin deli dolu olmasındaki nedenleri anlatan Prof. Dr. Sözbilir, Seferihisar açıklarındaki zelzele esasen Sisam fayının ürettiği tıpkı yer sarsıntısı. O fay, yer sarsıntısı ürettiğinde buraya vakit kaybetmeden titreşimi yani sarsıntısının gücü ulaştı. Bayraklı ilçesinde zayıf benzeri dayanç var. Etki benzeri alüvyon zemin bulunuyor. Taşlaşmamış gereç ve 300-400 metre kalınlığında. Hareket dalgaları geldiğinde, bu bölgeyi serian terk edemiyor. Detaylı süre burada kalınca titreşme düzeyi artıyor. Bölgedeki binaların depreme hangi kadar dayanıklı olduğu de etkili. Bu bölgedeki binaların koca tıpkı bölümü 1999 depremi öncesi olan yapılar. Yer Sarsıntısı, hem çatı stoku kalitesinin düşük olması hem dahi zemine bakarak yapı yapılmadığı için faal oldu diye niteleyerek konuştu.
‘AFETLERE KARŞI DİRENÇ SAĞLANACAK’
Olası tıpkı tahripkâr depremde kentin depreme hazır olup olmadığı konusuna de değinen Prof. Dr. Sözbilir, şunları kaydetti
Depreme amade değiliz. Depreme hazır olmak amacıyla üniversitelerin desteğiyle özellikle AFAD’ın zat yürüttüğü projeler olan İl Kıran Riziko Tenzil Planları’ndaki eylemlerin uygulanması haddinden fazla balaban. Bu, hep amme çalım ve kuruluşları ile belediyelerin içre olduğu aynı mekanizma. Çekim, 2021 yılında tamamlandı. Sadece hareket değil, hep afetlere karşı mukavim ayrımsız İzmir olabilmemiz üzere 227 eylem belirlendi. Bu eylemlerin yerine getirilmesine başlandı. 5-6 sene sürecek. Şayet bu eylemler gerçekleşirse seçme tip afete mukavemetli benzeri cemiyet haline geleceğiz.
‘İZMİR İÇİN ER UYARI SİSTEMİ PROJESİ’
Yıkıma nöbet açan Elazığ ve İzmir depremlerinden sonra çokça sayıda projenin hayata geçirilmeye başlandığını tamlayan Prof. Dr. Sözbilir, TÜBİTAK ve AFAD ilkin olmak üzere birçok kurum ve yapılış, yer sarsıntısı davetli projeler üstünde çalışıyor. Şu anda üstelik YÖK’ün yeni başlattığı Araştırı Bindi Programı (ADEP) kapsamında çokça sayıda proje türü var ve depreme evleviyet verildi. DAUM namına biz, DEÜ’nün temiz kaynaklarıyla İzmir dahilinde zelzele erken ihtar sistemiyle ilgilendiren proje yürütüyoruz. Bu bölgelerde sarsıntı master planının ne standartlara bağlı olması gerektiğini anlatan ayrımsız çalışmayı dahi ADEP projesi kapsamında yürütüyoruz. Bu standartları 81 mülk düzeyinde uygulamaya çalışacağız. İzmir’da birlikte kentin deprem bilgelik sistemini oluşturmaya çalışıyoruz. Elhasıl, 30 Teşrinievvel depreminden sonraları Türkiye ölçeğinde depremden genişlik birkaç zararla çıkmayı amaçlayan büyük projeler başladı ifadelerini kullandı.
