Rençper Araç Sistemi’ne (ÇKS) mukayyet üreticilere bu yıl için ödenecek tarımsal destekler mahsus oldu. Yetiştiricilere, 4 ay ve eğin yaştaki buzağı üzere 500 lira destek sağlanırken 22 ilde doğan buzağılar amacıyla arttırma 200 lira bindi verilecek.

“2022 Yılında Yapılacak Zirai Desteklemeler ve 2023 yılında Uygulanacak Tezek ve Sertifikalı Yavru Kullanım Desteklerine İlişkin Reisicumhur Kararı”, Resmi Gazete’bile yayımlandı.

Buna göre, Tarım Havzaları Üretim ve Sübvansiyon Modeli kapsamında ağızotu bitkileri desteğinde ÇKS’ye mukayyet arazileri üstünde kaba ağızotu fora etmek için çok almanak ve tek almanak yem bitkileri ekimi eden üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.

Yem bitkileri istihsal desteği, dekar başına başlamak amacıyla korunga amacıyla 90 teklik, yegâne almanak yem bitkileri amacıyla 60 lira, silajlık ekilişler (kirli/cılız) için 60 lira, bileşimli çayır otlak üzere 150 teklik, haddinden fazla yıllık ağızotu bitkilerinde düzensiz olanlar üzere 90 lira, arık olanlar üzere üstelik 40 lira ve silajlık ekilişler için 100 liralık olacak.

Yer altı sularının yetersiz seviyede ve akarsu kısıtı olduğunun Tarım ve Orman Bakanlığınca tespit edildiği havzalarda bu yıl ekilen ağızotu bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük için ağızotu bitkisi desteğine ilave yüzde 50 destek verilecek.

Hayvancılık destekleri

Hayvancılık alanında, programlı aşıları doğru, 4 ay ve vücut yaşta, ilkine buzağılama yaşı sunma fazla 960 çevrim yahut akıbet iki buzağılama arası genişlik çok 600 dönüş olan ineklerin doğan buzağıları amacıyla hayvan başına 500 liralık bindi sağlanacak.

Balkı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Cıvıl Cıvıl, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’bile doğan buzağılar üzere ilave 200 lira ödenecek.

Soy kütüğüne mukayyet buzağıların ilave desteklemesi, Bakanlıkça belirlenecek vahit denk ve koşullar doğrultusunda yapılacak.

Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, suni tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 100 lira destek ödenecek.

Buzağı bindi şartlarını karşılayan buzağı başına ödeme birim miktarlarının 20 başa kadar tüm, 21-100 başa kadar yüzdelik 75’i, 101-500 kelle amacıyla yüzde 50’si ödenecek.

Çoban istihdamına 12 bin teklik destek

Dişi mandalar üzere 500 liralık, asıl kütüğüne kayıtlı dişi mandalar için arttırma 300 liralık, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 kamer ve vücut malaklar üzere 500 liralık, ana kütüğüne kayıtlı malaklar için dahi arttırma 300 liralık, müstear tohumlamadan doğan malaklara antrparantez ilave 500 liralık bindi ödenecek.

Islah gayeli benzin muhteva analizi yapılan ve Bakanlıkça belirlenen benzin nitelik kriterlerini sağlayan takma tohumlamadan doğan akman sütçü veya toplu ırk beherglas kabak kafalı için 100 liraya büyüklüğünde bindi verilecek.

En beş altı 1 ser, bildirme çok 50 ser düve (camız dahil) alımına da Bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı sınırlı zarfında doğma ve düve merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzdelik 50’si büyüklüğünde tutma ödemesi yapılacak.

Hastalıklardan cıbıldak işletme desteği maya boğalar dışındaki 6 kamer üzeri yaştaki koca hayvanat hariç, tamlık sığırlar için efsanevi sahiplerine 600 liralık ödeme gerçekleştirilecek.

Ari sığır başına ödeme vahit miktarları 500 başa büyüklüğünde kamu, 501 kafa ve beden üzere yüzde 50’sine denk mevrut tutarın ödenmesi aracılığıyla uygulanacak. Ayrıca Onaylı Benzen Çiftliği Sertifikası’na erbap işletmelerdeki cıbıldak pres desteği kayran bilcümle sığırlar üzere ilave 100 lira destek verilecek.

Vekillik taşıt sistemlerine kayıtlı, yetersiz içinde zade ve besi süresini tamamlamış eş sığırlarını (manda dahil) mevzuatına akıllıca kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça soy ve nev bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayan 1-200 kafa için (200 mebde dahil) hayvan başına gün ve ünite denk üzerinden 500 liralık bindi ödenecek.

Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, sürücü istihdam desteği, 100 kafa ve vücut bilgili koyun gâvur varlığına cemaat işletmelere yahut çobanlara 12 bin teklik namına ödenecek.

Maya kucak-muannit yetiştiricileri birliklerine unsur yetiştiricilerin, Vekillik pusat sistemlerine mukayyet kurnaz koyun başına 50 liralık, kart inat başına 50 liralık, kurnaz tiftik keçisi başına arttırma 20 teklik, göçkün yetiştiricilerine kurnaz kucak inat başına arttırma 2 teklik bindi ödemesi yapılacak.

Bir geçmiş yılın anaç kucak-keçi desteğini düzlük ve tutma yılında iri kucak muannit sayısını zait işletmelere, aynı eski yılın kuzu ve oğlaklarının, tutma yılında iri kucak, tutturuk vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artış oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 200 liralık bindi ödenecek.

İpek böceği ve moher yetiştiricilerine destek

Tiftik ve Yapağı Ekincilik Koca Kooperatifleri Birliğine (Tiftikbirlik) sınırlanmış kooperatiflere, Maya Koyun Gâvur Yetiştiricileri Birliklerine veya Bakanlığa mukayyet yün el işi tesislerine üretici makbuzu karşılığında satan ve Moher Taşıt Sistemi (TKS) Veri Tabanı’na kaydettiren üreticilerine oğlak tiftiğinin kilogramına 70 teklik, sermaye tiftiğin kilogramına 60 liralık, ikincil tiftiğin kilogramına 25 teklik, sözleşmeli istihsal kapsamında üretilen tiftiğe bile arttırma 10 liralık ifa yapılacak.

İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz yavru sağlayan Kozalak Ekincilik Mir Kooperatifleri Birliğine (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 liralık, ürettiği yaş ibrişim kurdu kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya elektrik alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına taşıyan işletmelere satan yetiştiricilere, gözyaşı kozanın kilogramına 160 liralık ödeme gerçekleştirilecek.

Vekâlet Arıcılık Araç Sistemi’ne mukayyet, tarz birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri ve/yahut müstahsil birliklerine üye üreticilerine da arılı kovan başına 30, unsur olmayanlara 20 lira, Bakanlıktan istihsal izni almış damızlık ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları maya arı beyi başına 100 lira destek sunulacak.

Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar üzere hayvan sahiplerine, büyükbaş hayvan atıkları amacıyla 1400 lira, küçükbaş hayvan atıkları amacıyla 250 teklik atık desteği, efsanevi hastalıkları ile savaşım çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve küpe uygulamaları için uygulayıcılara büyükbaş hayvan başına 2 liralık, küçükbaş efsanevi başına ise 1,5 liralık bindi ödemesi yapılacak.

Balıkçılık destekleri

Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilo karışma, ala üzere kilo başına 1 lira, eskimemiş türlere 3 teklik, merbut sistem üretime 2 lira, kilo üstü ala yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar teklik, midye için kilo başına 50 kuruş bindi sağlanacak.

10 bin adede büyüklüğünde kuluçkahane damızlık alabalık desteği balık başına 60 lira, toprak havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilo karışma kilo başına 2 teklik verilecek.

Hayvan genetik kaynaklarının durumunda korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça meri projeler için yetiştiricilere, büyükbaş koruması için efsanevi başına 1000 lira, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 teklik, sığır pedigrili korumaya 1200 lira, günahsız korumaya kapçık başına 80 teklik, ibrişim kurdu korumaya kilogramda 170 lira, ıslah programındaki koyun, inat ve yavrularına el elinde düzelti elit sürüde efsanevi başına 150 liralık, ayak tabanı sürüde 100 lira, ahali elinde camız ıslahı (kurnaz manda), kele ve yıl içre doğuran kart mandaya efsanevi başına 2000 lira, sene süresince doğurmayan bilgili mandaya efsanevi başına 1200 liralık, damızlığa terk etmek amacıyla seçilen yerli sığır (düve/boğa) efsanevi başına 1500 liralık, damızlığa ayrılmayan amacıyla 1300 teklik, maya koca materyale (çalıştırıcı-teke) efsanevi başına seçkin sürüde 350 lira, aya sürüde 250 lira tutma yapılacak.

Sertifikalı patates tohumu kullanana 200 teklik destek

Yurt içi sertifikalı yavru yararlanma desteği çerçevesinde dekara aspir için 10 lira, kanola için 30 liralık, süsen üzere 8 lira, rüşvet, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik üzere 50 teklik, sıska fasulye, yasmık ve yonca için 60 teklik, nohut için 50 lira, patates amacıyla 200 liralık, fiğ, yemleme bezelyesi, korunga ve soya fasulyesi amacıyla 45 lira, yer fıstığı amacıyla 34 lira ifa gerçekleştirilecek.

Sertifikalı fide/ağaç tasarruf desteği, şam fıstığı, ceviz, badem, gökçe incir ve aronya için 400 lira, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, sarıerik, vişne, zeytin, farklı yemiş türleri ve asık (nar ve muz dış) için 280 teklik, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi için dahi dekar başına 400 liralık olacak.

Yurt içre sertifikalı soy sop üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, yurt süresince satışını gerçekleştiren, Nezaret eliyle izinli tohumculuk kuruluşu kabul edilen ÇKS’ye mukayyet çiftçilere bu sene ürettikleri çeşitli sertifikalı tohumluklarla özgün/esas ve üstü tohumluklara bile türüne göre kilo başına 0,1-5 lira güçlükle içi sertifikalı sulp üretim desteği ödemesi yapılacak.

Sertifikalı aşılı dikme başına 0,5 teklik, aşısız rekiz başına ise 0,25 teklik bindi sağlanacak.

Çiftlik Saymanlık Marifet Ağı Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına devam edilecek ve geçen sene taşıt altına alınan 6 bin işletmeye, pres başına 600 liralık ödenecek.

Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği yerine, Bakanlıkça yetkilendirilerek tarımsal yayım ve danışmanlık hizmeti sunan azade tarım danışmanları ile kültür odası ve müstahsil örgütlerinde genişlik çok 5 tarım danışmanı görünmek üzere istihdam edilen her bir tarım danışmanı üzere 72 bin lira ödenecek. Ödemeler 12 mahiye hizmet sunumuna sınırlanmış olarak kıymet iki dilim halinde yapılacak.

Söz konusu değişmeyen, 1 Karı 2022’den lakırtı etmek amacıyla zaman itibarıyla yürürlüğe girdi.

Kararın hükümlerini Ekincilik ve Orman Bakanı yürütecek.

(Bitti)