Bayburtlu kadınların kışlık aygın baygın hazırlıkları başladı
BAYBURT Kış mevsimine birkaç beş on kala Bayburtlu kadınların kışlık konserve, aygın hazırlıkları başladı.
Bağda, bahçede yetiştirilen sebzelerin hasadının yapılmasının peşi sıra şita aylarının vazgeçilmez lezzeti olan turşular amacıyla kadınlar işe koyuldu. Eş hanımlarının başlayan gösterişli mesaisinde uzvi sebzeler yavşak, sarımsak, tuz ve suyla buluşturulduktan sonra plastik evet birlikte pencere kavanozlara doldurulup amade ağıl getiriliyor. Hazırlanan turşular kışın karşılamak üzere devir görmeyen bed yerlerde koruma ediliyor.
Bayburt’un Kurucakol köyünde cıvıl cıvıl 86 yaşındaki Hesna Köprücü, gelinleriyle birlikte bitap yapımı için işe koyuldu. Evlerinin zir katında bulunan yerde pancarların er kişi kısımlarını ayıklayarak beze turşusu fayrap etmek amacıyla kenarda biriktiren Köprücü, yapraklardan de kışın yemekler yaptıklarını vurguladı. Şişman yapraklardan lor dolması, hoşur pancar sarması yapacaklarını ileten Köprücü, adi yaprakları bile ufak ufak doğrayarak borani yemeğinin yapımında kullanacaklarını belirtti.
“Siniler üstünde başlayan aygın mesaisi”
Siniler üzerinde galiba büyüklükte pancar saplarını doğrayan Köprücü’nün gelini Duyma Köprücü, turşu yapımının birçok aşamasının olduğunu belirterek aygın yapımını anlattı. Köprücü, “İlk önce yaprakla sapları ayırıyoruz. Ayırdığımız çükündür saplarını gudde turşusu yapıyoruz. Hangi çok iri doğranacak ne da haddinden fazla banal. Balaban doğrarsak leziz fon imkânsız yerken zorlanırız alelade doğrarsak bile bu misil tuzun, sirkenin ortamında eriyip harcama. Ilımlı boylarda doğradığımız çükündür saplarını güzelce yıkayıp temizledikten sonra kazanda referans suda haşlıyoruz. Yumuşayan pazıları tekrar sevimsiz sudan geçiriyor, soğutma işlemi yapıyoruz. en son aşamasında bidonlara, kavanozlara dolduruyoruz. İçine biber, domates, sarımsak, tuz ve sirke koyup kapaklarını enikonu kapatıp bekletiyoruz. İsteğe bakarak isteyen biber, domates koymaz amma böylesi daha lezzetli oluyor. Bidonlara koyduğumuz turşular genişlik beş altı tıpkısı kamer kadar bekledikten sonradan tüketime hazır ayla geliyor” dedi.
“Pancar sapları turşuda, yaprakları ise tedvir yapımında kullanılıyor”
Saplarından ayrılan pancarların yaprak kısımlarını lor dolması, balıketinde çükündür atıf, borani yaptıklarını dile getiren Duyma Köprücü, “Ayıkladığım hiçbir şeyi atmıyoruz. Sap kısımlarını harap yapıyoruz, yaprakların bereketli kısımlarını lor dolmasında, çükündür sarmasında kullanıyoruz, az buçuk elan hasis olanları yani atıf yapılmayacak olanları bile soğanlı, yoğurtlu borani yemeği yaparak değerlendiriyoruz” şeklinde konuştu.
“Gençken hangi turşular hazırlardık, demincek yaşlandık yavaş yavaş yapıyoruz”
Harap yapımında gelinlerine müzaheret eden Hesna Köprücü, “Yoruluyorum ama tutkun bu hazırlıklar yapılacak genç kızken ne turşular yapardım on paralık yorulmazdım deminden adım adım yapıyorum” diye sözlerine şu şekilde bitmeme etti: “Şu dakika şita hazırlığı yapıyoruz. Ömrümüz varsa kışın tüketeceğiz. Bu pancarları bambaşka köyden getirdik, pazıları haşlayacağız aygın koyacağız. Haşladıktan bilahare sevimsiz suyla soğutup sarımsakla, biberle nazik destilere dolduruyoruz. Hazırlarken yoruluyorum, yorulsam birlikte yapacak ayrımsız öz bulunmayan, kış hazırlığı mecburuz”
