Adana’nın Kozan ilçesindeki Anavarza Antik Kenti’nde, üzerinde Grekçe yazıtın vadi aldığı Kilikya Generali İllus’a ait olduğu değerlendirilen yunak-saray kompleksi bulundu.
UNESCO Acun Mirası Geçici Listesi’nde vadi düzlük, tarihte “Yenilmez Kent” adıyla tanınan antika kentte, Çukurova Üniversitesi Bili Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Fatih Gülşen başkanlığında, Ekin ve Turizm Bakanlığı, Firez Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Adana Valiliği nezdinde gerçekleştirilen sezon kazıları tamamlandı.
Antik kentte 2013’ten bu yana devam eden ve bu sene 34 iştirakçi, 4 ehlivukuf arkeolog ve 31 şahsiyet bili ekibiyle gerçekleştirilen kazılarda, hamam-saray kompleksinin izlerine rastlandı.
Kazı başkanı Fatih Gülşen, AA muhabirine, antika dünyanın evvel çift şeritli yolunun yanı sıra gösterişli kapısı ve surlarıyla öne çıkan tahminî 7 bin 500 yıllık geçmişe sahip Anavarza Antika Kenti’nde bu mevsim kazıların sütunlu ana yol, utku ağırlık ve ısıdam etrafında şekillendiğini söyledi.
Spor yapılan sahn bulundu
Kazılarda bölgenin tarihine mum tutak izlere rastladıklarını belirten Gülşen, 22 metre kadar 3,5 metre derinlikte gerçekleştirdikleri kazılarda hamama ait olduğunu düşündükleri benzeri mekan bulduklarını tabir etti.
Gülşen, “İki kubbeli tuğlalı hamamın palestrası (spor yapılan hanay) görevini gören bu yapının geç dönemine ilgili mozaik kalıntılarını bu yıl itibarıyla ortaya çıkardık. Bu sezon kazılarda, palestraya ilişik sütunlar, dergi kaideleri, başlıklar, dükkanlar kabil bir nice devir ortaya çıkarıldı.” diyerek konuştu.
Kazılarda önemli benzeri yazıt bile bulduklarına meni eden Gülşen şöyle konuştu:
“Çokça mülevven ayrımsız mozaik ayak tabanı üstünde kitabelik ortamında üç satırlık Grekçe kitabe tayin edildi. Bu yazıtın kelle kısımları kırık olduğu üzere bilcümle deşifresi yapılamıyor. Yazıtın ortamında ‘İllus’ isminde aynı şahıstan bahsediyor. İsaura bölgesinin makro tıpkı şahsiyeti olan İllus ile dönemleri zir üst denk geliyor. Benzeri zamanda Elaiussa Sebaste dahi buraya çok andıran tıpkı antik site. Orada generallik mertebesine erişmiş gene İllus isminde bire bir kendilik var. O İllus ile bu aynı mıdır? Onu bilemeyiz. Anavarza’dahi bahsi geçen yazıtın alelacele ikinci satırının böylecene patron anlamına mevrut ‘patros’ ifadesi geçiyor. Nedeniyle hem İsaura bölgesinden hem Elaiussa Sebaste Antik Kenti’nden bildiğimiz ve tutumlu-çalıştıran görevlerinde bulunan İllus ile bizim Anavarza’de çıkarmış olduğumuz mozaikte yazan İllus benzeri eşhas olanaklı. Abece karakterine bakıldığında milattan sonradan 5. asır sonu ile 6. yüzyılın başlarına tarihlendiriyoruz. Tarihler de zir üst tutuyor. Eğer İllus ile ilişik bir mekanı kazıyorsak oldukça balaban bire bir şahsiyetin mekanını ortaya çıkarıyoruz demektir.”
Gelinen noktada Anavarza’nın önemli yapılarının ortaya çıkarılmaya başlandığını vurgulayan Gülşen, “9 yıllık süreçte yengi sıklet, sütunlu cadde, büyük kilise ve amfitiyatro ve birçok alanda kazı çalışmaları sürdürüldü. Birçok yapının kazısı tamamıyla bitirildiği gibi restorasyonu tamamlanan yapılar dahi var. Hala sürdürülen alanlarla gelişigüzel, antrepo, hars envanteri ve harita çalışmaları da sürdürülmekte.” dedi.
Gülşen, Anavarza Antik Kenti’nin çok balaban tıpkısı alanı kapsadığını ve buradaki çalışmaların tafsilatlı yıllar süreceğini sözlerine ekledi.
