CHP Genel Başbuğ Yardımcısı Ege Ağbaba, Türkiye Şeker Hastalığı Fabrikaları A.Ş. (Türkşeker) Umumi Müdürlüğü önünde; “Şekere bire bir yılda tamlık yüzde 440 zam mevrut. Çiftçiden şeker hastalığı pancarını 420 TL’ye aldılar, bin 100 liraya küspeyi sattılar insafsızca. Önümüzdeki günlerde çokça henüz aşkın fiyat artışlarını bekliyoruz zira güzeşte sene çiftçiden 470 TL’ye alınan pancarın fiyatı bu yıl bin 450 liraya yükseldi. Önümüzdeki sene doğrudan şeker fiyatlarına yansıyacak ve şekerin fiyatı önümüzdeki sene 50 TL olacak. Elverişsiz dışında fiyatlar düşerken Türkiye’dahi yüzdelik 440 oranında kıymet artışları yaşanıyor” dedi.

CHP Genel Başbuğ Yarımcısı ve Malatya Saylav Iye Ağbaba, bugün Ankara’dahi Türkşeker Umumi Müdürlüğü uğrunda şekere mevrut fahiş zamlar ve şeker hastalığı fabrikalarının özelleştirilmesi ile ilişik açıklama yaptı. Ağbaba’evet CHP Tarım Politikalarından Sorumlu Umumi Başkan Başdanışmanı ve Bursa Saylav Orhan Sarıbal, Niğde Mebus Ömer Fethi Gürer, Afyonkarahisar Saylav Burcu Köksal, Uşak Saylav Özkan Sıcaklık, Sazak Mebus Cengiz Gökçel, Kırklareli Saylav Turabi Kayan, Kayseri Milletvekili Ciddi Ark, Ankara Milletvekili Nihat Yeşil, Kastamonu Saylav Hasan Baltalı ve Muğla Milletvekili Süleyman Girgin’den oluşan heyet haremlik etti.

Milletvekilleri, ellerinde şeker hastalığı pancarlarıyla gelişigüzel “Özelleştirmeye hayır”, “Şeker fabrikaları halkındır satılamaz”, “Şeker vatandır satılamaz” dövizleri açtı. Ağbaba, açıklamasında şunları söyledi:

“NİSAN AYINDA 1 KİLO ŞEKER 12 LİRAYDI ŞİMDİ 26 LİRA”

“2018 yılında Genel Başkanımız Eksiksizlik Kılıçdaroğlu’nun görevlendirmesiyle 25 milletvekilimiz 45 periyot süresince şeker fabrikalarının bulunduğu illerde farklı politik partilerle ve Şeker-İş Sendikası ile birlikte şekerin özelleştirilmesine alın çıkmıştık. Vaktiyle ürünlere zam geldiği devir fen oluyordu demincek ürünlere bindirim gelmeyince bilim oluyor. Geçtiğimiz hafta Türkiye’nin anne istihlak maddesi olan şekere ayrımsız kere elan remiks geldi. Şekere bu sene içerisinde mart ayında yüzdelik 31, haziran ayında yüzde 36 ile yüzdelik 66 oranında zam yapıldı. Serencam tıpkısı yılda şekerin kilosu 5.9 TL’den 26 TL’ye artık. Türk Şeker Hastalığı’de çuvalı 200 liradan satılan şeker 810 TL’ye, hususi sektörde ise şekerin torbası bin 200 TL’ye satıldı bulunabilirse. Bugün şekerin torbası bin 200 TL’den satılıyor Türkiye’de maalesef o bile bulunmuyor. April ayında marketlerdeki türap şekerin kilosu 12 ile 15 TL beyninde değişiyordu demincek sayı farkı şeker fiyatı 26 TL.

“ŞEKERE BİR YILDA PARÇALANMAMIŞ YÜZDELIK 440 ZAM GELMİŞ, ŞEKERİN FİYATI ÖNÜMÜZDEKİ YIL 50 TL OLACAK”

Şeker Hastalığı imdi yok yoksul fukaranın ulaşamayacağı aynı besin ürünü haline mevrut durumda. Şeker fiyatlarının önüne ayrılmak üzere Türkiye ilk kez tüm 24 sene sonradan şeker hastalığı ithal etmeye başladı. Fakat bu dahi şeker hastalığı fiyatlarının artışına çözüm olmadı. Şekere tıpkısı yılda tüm yüzdelik 440 bindirim mevrut. Çiftçiden şeker pancarını 420 TL’ye aldılar, bin 100 liraya küspeyi sattılar gaddarcasına. Önümüzdeki günlerde haddinden fazla elan aşkın eşit artışlarını bekliyoruz çünkü sabık yıl çiftçiden 470 TL’ye alınan pancarın fiyatı bu sene bin 450 liraya yükseldi. Önümüzdeki sene aracısız şeker fiyatlarına yansıyacak ve şekerin fiyatı önümüzdeki sene 50 TL olacak. Mahdut dışında fiyatlar düşerken Türkiye’bile yüzdelik 440 oranında eşit artışları yapılıyor.

“HÜR TEŞEBBÜS PİYASAYA IM VERMEYEREK PİYASADA KITLIĞA SEBEP OLMUŞ VE FİYATLAR YÜKSELMİŞTİR”

İki zaman önceki görüntüler ortaya imdi vatandaş 26 TL’lik şekeri 1 TL ucuza alabilmek amacıyla parçalanmamış 2,5 saat kuyruğa girmiş durumda. Kuyruk pöçük diyenler 2022 yılında bazen halk ekmeğin önünde arada sırada Ekincilik Yüreklilik Kooperatiflerinin uğrunda fukara fukaranın kuyruğa çıktığını hep beraber görüyoruz. Türkiye’nin 51 ilinde şeker üretilen ülkemizde bu fiyatlar illet bu büyüklüğünde artıyor, kamuoyuna gene hatırlatmakta yarar var. Şeker Hastalığı fiyatlarının artışlarının arz önemi sebebi özelleştirme, peşkeş. özel sektör piyasaya eser vermeyerek piyasada kıtlığa etken reşit ve fiyatlar yükselmiştir. Türkşeker dahi eşit artışına zorlanmıştır.

“2018 YILINDA 25 ŞEKER FABRİKASI SATIŞA ÇIKARILDI, AÇIKÇA PEŞKEŞ ÇEKİLDİ”

2018 yılında söylediğimiz her molekül zaman gerçekleşiyor. Tarımdaki özelleştirme süreci yıldızlı tıpkısı peşkeş sürecinin öyküsüdür. Ülkemizde şeker hastalığı fabrikaları 2008 yılında özelleştirme kapsamına makbuz, fabrikalar 2008, 2018 beyninde dört el yaşamak istendi ve 2018 yılında 25 şeker fabrikası satışa çıkarıldı, boş peşkeş çekildi. Maalesef 10 şeker fabrikamız 2018 yılında bu heyetin mücadelesine rağmen özelleştirme idaresindeki duvarlara tırmanmasına rağmen birilerine saraka veren hükümet şeker fabrikalarını zat yandaşlarına peşkeş çekti. Şu anda da o satılan herkesin öz varlığı şeker fabrikalarının arazileri tevzi edilmeye bitmeme ediyor. Hedef fabrikaları almak değil, oradaki değerli arazileri birilerine peşkeş fethetmek. en son Ankara ve Kütahya’bile da iki taşınmaza onay çıktı.

“HANGİ FAKİRİN FUKARANIN EVİNDE 20 BİN LİRALIK ŞEKER HASTALIĞI VAR ONU BILE IPTILA EDİYORUZ”

Bu özelleştirme kararında sunulan ayrımsız kesim var; özelleştirme şartı 2023 Ağustos’una kadar üretim şartı, faaliyetlerine bitmeme edip etmeyeceği imdi muhtemelen değil. Bu fabrikaların arazileri ya AVM olacak evet saray konut olacak ranta açılacak. Şekilci olduğu iddia edilen birisi halkın aklıyla meze etti. Tarım Itimat Kooperatifleri Umumi Müdürü Hüseyin Aydın diyor ki; Türk halkının evinde en bir iki yetecek 2 yıllık şeker var diyor. Adeta fiyatın yüksekliğini vatandaşa isnat etmek istiyor. Ey Türk halkının aklıyla numara sabık Genel Müdür, 2 yıllık şeker hastalığı nereden bakarsan bak 20 bin TL’ye tekabül valör. Ne fakirin fukaranın evinde 20 bin teklik şeker hastalığı var onu de nikbet ediyoruz.

“ŞEKER HASTALIĞI FABRİKALARI ÖZELLEŞTİRİLMEDEN GEÇMIŞ 2,5 MİLYON İNSANA İŞÇİ, ÜRETİCİ, LOKANTACIYA İŞ VE ATLATMAK SAĞLIYORKEN ŞU ANDA BU BİTMİŞ DURUMDA”

Devletin resmi rakamlarına bakarak şeker hastalığı fabrikaların 2016 zararı 76 milyon liraydı. Benzeri sene saraya 650 milyon TL ve 1 bilyon 650 milyon TL pinhan ödenekten masraf yapıldı. Sarayın 13 günlük harcaması şeker hastalığı fabrikalarının cümle zararlarını karşılamaya yetiyordu. Şeker Hastalığı fabrikaları özelleştirilmeden önce 2,5 milyon insana iştirakçi, yetiştirici, lokantacıya iş ve NANIAZIZ sağlıyorken şu anda bu tükenik durumda. Ancak kamuya ilişkin şeker hastalığı fabrikalarının özelleştirilmesi nedeniyle Türkiye’bile hem ilk teşrin alanı hem üstelik üretim haddinden fazla düştü. Şeker pancarı üreticilerinin büyük ayrımsız kısmı dahi üretimden koparıldı. Hükümet satılan fabrikalardaki taşeron işçilere dilerlerse 5 yıl mesai garantisi dilerlerse başka kurumlara geçiş üstünlüğü sağlanacağını duyurmuştu. Fakat satışların peşi sıra işten atmalar başladı. Devri gerçekleşen fabrikalarda binlerce işçi işten atıldı, benzeri kısmı dahi zorla emekliliğe gönderme edildi. Fabrikaların satışı müstahsil sayısının azalmasına, çalışanların süreduran kalmasına, halkın ve esnafın şekere ulaşımın zorlaşmasına sonunda şeker hastalığı fiyatlarının artmasına etken oldu.

” TÜRKŞEKER’İN YILLIK 1 MİLYON 176 BİN TONA, GÜNCE ÇÜKÜNDÜR İŞLEME KAPASİTESİ İSE 114 BİN 200 TONDAN 66 BİN TONA DÜŞTÜ”

Şeker Hastalığı piyasasının yüzde 64’ünü özel sektör, yüzdelik 36’sını Türkşeker’bile artan fabrikalar elinde bulunduruyor. Piyasanın nazik bölümünü elinde markajcı özelleştirilen fabrikalar yığılım yapıyor, istedikleri şekilde şeker hastalığı fiyatlarıyla oynuyor. Antrparantez amme stoklarını hususi fabrikalar alarak fiyatları istediği gibi yükseltiyor. 2018 yılına büyüklüğünde bünyesinde 25 şeker fabrikasını barındıran Türkiye Şeker Hastalığı Fabrikaları A.Ş.’nin yıllık şeker hastalığı istihsal kapasitesi 2 milyon 36 bin tondan, 2018 yılında 10 şeker hastalığı fabrikasının özelleştirilmesi ile gelişigüzel almanak 1 milyon 176 bin tona, günce pancar el işi kapasitesi ise 114 bin 200 tondan 66 bin tona düştü.

“BU FABRİKALAR AYNI ZAMANDA FABRİKA ÜRETEN FABRİKALARDIR”

Bakın elimizde Nazır Kirişçi’nin yanıtı var. Şeker Hastalığı pancarı üreten dikici sayısı: Özelleştirmenin yapıldığı 2018-2019 döneminde 106 bin 237 maraba iken bu sayı 2020-2021 yılında 93 bin 812’ye, 2022-2023 pazarlama yılında ise 78 bin 755 çiftçiye düşüyor. Çiftçi sayısı gelişigüzel sabık yıl henüz dahi azalmış. 4 yılda yüzdelik 25 oranında rençper sayısı sakıt. Şeker pancarı önemli ayrımsız üründür. Şeker Hastalığı fabrikaları Cumhuriyet amacıyla aynı fabrikadan henüz ötesiydi. Zira, Türkiye’de şeker hastalığı fabrikaları çabucak şeker üretmez. Pancardan küspe, melas, etanol ve şeker hastalığı elde edilir. Bu fabrikalar bir zamanda üretimevi üreten fabrikalardır. Sosyal tesisleri kat sayı tesislerdir. Çevrelerinde kooperatifler örgütlenir, pancarın küspesi yem olur ve hayvancılık gelişirdi. Bakın pandemide etanol kıtlığı oldu, dezenfektan üreten firmalar alkol bulamadı. Şeker bu büyüklüğünde kritik bir iz.

“BU YILKİ 400 BİN TITREM ŞEKER HASTALIĞI İTHALATINA ÖDENECEK SERVET EN BEŞ ALTI 320 MİLYON DOLAR OLACAK”

Cumhuriyet, o fabrikalardan yola çıkarak tarımdan, kooperatife, hayvancılıktan bankacılığa kadar ayrımsız sistem kurmuştur. Şeker fabrikaları takkadak istihsal yapmaz, kuruldukları şehirlerin kültürel, içtimai ve fiziksel yapılarının gelişmesine çok kilolu katkıları olurdu. Demin kâffesi ithal firmalara, yandaşlara devredildi. Kaybeden 84 milyon, kazanan ise bir avuç rantiyeci oldu. Bakın, bu yılki 400 bin titrem şeker ithalatına ödenecek para bildirme bir iki 320 milyon dolar olacak. Kırşehir Şeker Fabrikası 48 milyon dolara, Yozgat Şeker Hastalığı Fabrikası 40 milyon dolara, Niğde- Borak Şeker Fabrikası 49 milyon dolara, Çorum Şeker Fabrikası 76 milyon dolara, Turhal Şeker Hastalığı Fabrikası 82 milyon dolara satıldı. Hepsini toplayınca ancak 295 milyon dolar ediyor. Sattığımız fabrikaların paralarının üstünde 25 milyon dolar daha koyarsak bu sene amacıyla ihtiyacımız olan şekeri ithal edebiliyoruz. Şeker fabrikalarını satıp yurtdışından şeker ithal almak üzere konusunda tıpkı de dünyalik vermenin akılla mantıkla izahı var mıdır?

“HANGİ ÜLKEDE, HANGİ AZADE PİYASADA ŞEKER FİYATI YÜZDELIK 300 KÜSUR ARTMIŞ?”

Türkşeker, Erinç Fon’unda, yani Erdoğan’ın iki dudağı beyninde. ‘Bu fiyatlar ne bu büyüklüğünde artıyor’ diye niteleyerek sorduğumuzda Bakan Nebati, fiyatın artmasını geçtik ‘fiyatlar dünyaya bakarak henüz düşük’ diyerek karşılık veriyor. Ayrımsız nevi fiyatların henüz da artacağının ‘müjdesini’ veriyor. ‘Şeker Hastalığı bin ayrımsız üründe kullanılıyor, fiyatlara müdahale edin’ diyoruz. Nazır yanıt veriyor, ‘erkin çevre var, erkin ortalık kurallarına karışamayız’ diyor. Özelleştirenler bunlar, paravana tıpkısı ortaklık kurup kamunun şekerini bunlara peşkeş çekenler bunlar, fiyatı artıranlar bunlar, sorunca ‘serbest meydan’ diyen bile bunlar. Ne ülkede, hangi erkin piyasada şeker fiyatı yüzde 300 kesir kalık? bir tane örnek talih var mı? Bulunmayan! Serbest piyasanın canına okudunuz. Matbu fiyatları, süt fiyatları, avlu pahalılığı derken çiftçiyi bulunmayan ettiler. Şeker Hastalığı fabrikalarını özelleştirerek üretim miktarı üstelik düşürüldü. Ülkeyi ithalata merbut ettiler. Yerli rençper soluk ağlıyorken, kazanan kim? Kazanan Geçim Fonu yoluyla, paravan şirketlerle kamudan şekeri ucuza alıp pahalıya vatandaşa satan yandaşlar.

“TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARINA BU YILIN İLK 9 AYINDA DEVLETİN BÜTÇESİNDEN VERİLEN VECIBE UMUM 1 MİLYAR 850 MİLYON TL”

Kaybeden esnaf, üretici, işçiler, yediden yetmişe zamlanan ürünleri düzlük yurttaş, üç beş rantçı kazanacak diye niteleyerek ülkeyi, ekonomiyi, geleceğimizi namevcut ettiler. Bugün Merkezi Idare Bütçe istatistiklerinin eylül kocaoğlan verileri dahi açıklandı. Türkiye Şeker Fabrikalarına bu yılın evvel 9 ayında devletin bütçesinden verilen namus borcu cemi 1 bilyon 850 milyon TL. Kurumu daim uymazlık ettiriyorlar. Stoktaki şekeri ucuza, paravan Türkşeker’e verince bilinen elde bire bir öz kalmamış. Daima uymazlık ediyorlar. Bu tabela, dört bir birlikte çükündür ekilen, dünyanın yeryüzü birinci sınıf şekerinin üretildiği Türkiye’yi şekere eksikli ağıl getiren meraklı ekincilik politikasının benzeri sonucudur. Buradan uyarıyoruz; bu tarım politikasıyla çiftçiyi doğduğuna nadim fail AKP, hakeza giderse ülkeyi geçenlerde şekere üstelik eksikli arkaç getirecek. Bu şekilde devam ederse ve engelleme edilmezse şeker hastalığı fiyatları haddinden fazla elan fazla yükselecek. Bugün 26 liraya aldığımız şekeri, ferda 50 liraya alamayacağız.

Şekerin fiyatının yükselmesi çokça sayıda azık ürününün de zamlanmasına amil olacak, üste binlerce titrem çükündür üretilen ülkede şeker karaborsaya düşecek. Sağlık ortamında fakirlik yaşayacağız. Teknoloji üretmeyen aynı ülkede özelleştirmelerle; halkın yoksulluğu, gelir dağılımında adaletsizlik, bindirim, pahalılık ve aylaklık üstelik artacak. Birileri varlıklı olurken yurttaş yeniden yoksullaşacak.”