İstanbul Medipol Mega Darülfünun Hastanesi’nde 1’inci Uykuda Teneffüs Bozuklukları Sempozyumu düzenlendi. Türkiye’nin 4 tıpkısı yanından alanında ehlivukuf doktorların katıldığı sempozyumla insan hayatında damarı bozuk etkiler bırakan dalgı bozukluğu; kulak koku alma organı geçit, sinir bilimi, sine hastalıkları, dâhiliye, dişçilik kabilinden ayrımlı boyutlarda ele makbuz. Aymazlık bozukluğunun çalışma hayatındaki başarısızlıklardan gidiş geliş kazalarındaki ölümlere büyüklüğünde etkilerinin olduğunu tamlayan Ahşa Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Tehlikesiz Akkoyunlu, ‘Bilcümle dünyada rical kadınlara bakarak 2-3 yıl büyüklüğünde henüz birkaç yaşar. Bu yaşam farkının ihtimal de en eke uykuda teneffüs bozukluğudur’ dedi.
Gaflet; çevrim süresince bittabi yaşandığını, karakteri, zeka seviyesini, meslekteki muvaffakiyet ve hayatta ne gibi hastalıklarla karşılaşılabileceğini belirleyen yetişkin aynı kriterdir. Tansiyon, şeker, koronavirüs, his, tartım bozukluğu, damarsal sekte, felç gibi hastalıkların temelinde ise dalgı hastalığı yatmaktadır. Gerçekleştirilen 1’inci Uykuda Solunum Bozuklukları Sempozyumu’nda bile rastgele yaşta görülebilen 87 faklı uyku hastalığı ve bu hastalıkları geçerli gereken mevzuatlar konuşuldu. Kişilerde; tün uykuda horlama, nefesin durması, sabahleyin uyanıldığında uykunun yeterince alınmaması, dönme içinde uykusuzluk varsa uyku hastalığı bahis konusu türlü. Öğle yemeği sonrası ya birlikte insanlarla otururken gaflet geliyorsa ve akşam ezanı monitör izlerken ya birlikte pusula okurken aymazlık geliyorsa bu kişilerde banko aymazlık problemi olduğunu belirten Döş Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, ‘Bu alana alelumum ahşa hastalıkları, kulak kibir boğaz evet üstelik nöroloji bölümü bakar. Bu yüzden aymazlık apnesi şüphesi olanlar öncelikle aymazlık laboratuvarı bulunan tıpkısı bölüme giderek uyku testi yaptırmalıdır. Bu imtihan sonrası elde edilen sonuçla hastalığın boyutu ve çeşidi belirlenerek otama şablonu uygulanacaktır’ açıklamasını yaptı.
‘ERKEKLERİN DİKKATSİZLİĞİ VE KAZAYA MEYİLLİ OLMASI GAFLET BOZUKLUĞU KAYNAKLI’
Uyku bozukluğunun çözülebilir hastalık olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Muhammed Sakıncasız Akkoyunlu, ‘Çözülmediği takdirde ise hayatı kısıtlayıp karartacak duruma getirebilir. Türkiye’de yaptığımız çalışmalarda, 35 gözyaşı üstü erkeklerin yüzde 16’sında dalgı apnesi vardır. Bambaşka yerlerde yapılan araştırmalarda ise yine 35 gözyaşı üstü erkeklerde yüzde 10-25 oranında görülmektedir. Erkeklerin neredeyse 4’te birinde uyku apne sendromu vardır. Hep dünyada ve Türkiye’üstelik erkekler, kadınlara bakarak 2-3 yıl kadar elan birkaç yaşarlar. Bu yaşam farkının, erkeklerin er ölmesinin belki bile en makro nedenlerinden bire bir tanesi uyku apne sendromu ve uykuda solunum bozukluğudur. Erkeklerin dalgın olması, tedbirsiz olması, henüz aşkın kazaya akıntılı olmasının belki de bildirme kocaman nedeni, gaflet apne sendromundan kaynaklanan ölçememe durumundan kaynaklanıyor. ve bu bile hep dünyada erkeklerin henüz güdük yaşamasına sebep oluyor” dedi.
‘PANDEMİDEN SONRALARI KÜSURAT ŞİDDET VE AHIRET YOLCULUĞU SAYISI GAFLET BOZUKLUĞUNDAN OLABİLİR’
Özellikle pandemide dönemini dahi değerlendiren Prof. Dr. Muhammed Tehlikesiz Akkoyunlu sözlerine akıbet adına şunları ekledi:
‘Pandemide dalgı laboratuvarlarının çoğu kapandığı amacıyla gaflet uykusu testleri yapılamadı. Bu yüzden birincisi teşhis koyulamadı. İkincisi ise haddinden fazla fazla evde oturup çok fazla besin tükettik. Daha fazla kilo aldık. Yani aymazlık apnesi sendromu riski arttı. Yapılan çalışmalarla de kovidin dalgı apne sendromonu arttırdığını gördük. Yani esasen pandemiden bilahare, uykuda solunum bozukluklarının çokça bati aynı şekilde arttığını gördük. İnsanlar uyuyamadılar, elan geç uyudular, henüz beş altı uyudular. Gün içerisinde gaflet uykusu düzeni bozuldu. Yani uykunun tamamen bozulduğunu gördük. Belki da kalan şiddetin yahut ölümlerin altında yatan şeylerin de bu gaflet uykusu bozukluklarının olduğunu tutum ediyoruz.’
‘TÜRKİYE’DE SÜRÜCÜ BELGESİ ALIRKEN GAFLET APNESİ SORGULANACAK’
Dalgı apnesi kâin kişilerde gidiş geliş ve gelişim kazası geçirme olasılığının aşkın olduğunun altını çizen Prof. Dr. Mehmet Karadağ ise ‘İş hayatında başarısızlığa da sebep evet. ve bunlar dünyada enli tanıdık olaylardır. Bu yüzden Avrupa Birliği ülkeleri, bu durumu yasal yerine tıpkı düzenlemeye bağımlı tuttular. ve tamlık sürücülerin gaflet apnesi açısından değerlendirilmesi için yekpare çoban belgelerini yenilediler. 2015’ten beri biz de ülkemizde bu çalışmaları yapıyoruz. 2016’dan beri da Türkiye’de çoban adaylarının testlerinde ve raporlarında dalgı apnesi sorgulaması yapılması gerekiyor. Çıktı ülkemizde cemi sürücü belgeleri yenileniyor. bundan sonra 30 milyon sürücümüzün aynı kısmı 5 yılda tıpkı, benzeri kısmı birlikte 10 yılda bir olmak amacıyla daim güdücü belgelerini yenileyecekler. Herkesin afiyet raporunda dalgı apnesi nasıl sorgulanacak. Bunların sorgulanması gidiş geliş kazalarının önlenmesi açısından hepimizin lehinedir. Ülkemizde bu konudaki yasalar yeterlidir. Fakat uygulanmalıdır’ şeklinde konuştu.
Uyku apnesine illet olan durumları sıralayan Prof. Dr. Mehmet Karadağ şunları söyledi:
‘Çocukluktan gelen kalıtım bilimi alışkanlık, vücutta strüktürel fesat, art kalınlığı, miftah kökü şişmesi olan ve çeneleri gerçekten olan insanlarda daha çok görülür. Tamam dünyadaki ölümleri incelediğimizde şişman çoğunluğunun sebebi kalp hastalıklarıdır. Ruh hastalarına baktığımızda ise çoğu, şeb saat 2-5’te ölür. Bunların balaban çoğunda ise aymazlık apnesi vardır. Bir akşam hastanızı anlayışsız yordamsız ya birlikte damla ergin şekilde uydurmak istemiyorsanız hipertansiyonlu umum hastalara nasıl aymazlık testi yaptırın.’
‘DURUMA GÖRE İLAÇ TEDAVİSİ UYGULANABİLİR’
Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Değişik Arıcı Saha dahi uykuda teneffüs bozukluğu ile sinir bilimi bilimi arasındaki bağlantıyı anlattı. Doç. Dr. Arıcı, ‘Uykudaki solunum bozukluğuyla sinir bilimi arasındaki muamele çift taraflıdır. Dalgı bozukluğuna merbut ortaya çıkabilecek bulguların yeryüzü başında mebde ağrısıdır. Hastalar alelumum sabah uyandığında başının ağrıdığını söyler. Bununla sarrafiye dönmesi, yorgunluk bilgisiz birlikte gördüğümüz şikayetler arasındadır. Aynı ayrıksı mefret uzanım, gaflet uykusu bozukluğuyla gördüğümüz ve özellikle kronik süreçte yani ilerleyici teferruatlı zamandır ortaya sâdır bilişsel bozukluklar, unutkanlıklar, dağarcık zorlukları, dikkat toplaşımı, ilgi güçlükleri bile bu hastalarda izlenebilen durumlardır. Nörolojik hastalıklara baktığımızdaysa birçok hastalığımızda gaflet uykusu bozukluğunun birçok çeşidini görebiliyoruz. Uykuda teneffüs durmasıyla münasebetli hastalıklardan uykuya dalma güçlüklerine, gündüz ölçüsüz uykululuğa varana kadar bir nice ayrı ayrı bulguyu uykuya ilişik, nörolojik hastalarda görebiliyoruz. Bu hastalıkların ortada alzheimer, tutarga, Parkinson, multipozikleroz, baş ağrıları üzere bir nice hastalığımız var. Bunlarla aymazlık bozukluklarının bir nice çeşidini sökel bize şikayet kendisine söyleyebilir. Hastalarımızda gaflet apnesi sendromu gördüğümüzde önerilerimiz şiddetine bakarak değişir. Yapılan dalgı testi sonucu hastaya alet kullanmasını önerebiliriz. Bu vesileyle uyku, elan kaliteli alınabilir. Hasta uykuya dalmada tartı çekiyorsa; uyku hijyeni, uykuya dalınan süreci, dalmayı kolaylaştıracak çevresel faktörleri düzenlemesini istiyoruz. Pekâlâ yatağında, berbat ortamda, pijamalarını giymiş şekilde olmasını söylüyoruz. Galiba ayrımsız saatten sonralari kıraathane, çay tüketmeden mümkünse derman almadan uykuya dalmasını öneriyoruz. Şayet bunlarla üstelik uykuya dalmayı başaramıyorsa umar tedavisi uyguluyoruz’ dedi.
